Chuyện đời của Colleen McCullough là chuyện về cô con gái "béo và xấu" của ông thợ gặt mía vươn lên từ thơ dại thiệt thòi ở Australia , trở nên nghiên cứu sinh khoa học Mỹ , sau thời gian ấy là nhà văn nức danh toàn cầu.
ái tình sách
Sinh vào ngày 1/6/1937 ở vùng đồng quê bang New South Wales , Australia , Colleen McCullough trải qua thơ dại trong những trại cừu và đồng mía mà cha cô là thợ gặt. Cha cô là dân nhập cư từ Anh còn mẹ cô có gốc đạo thiên chúa từ New Zealand. Hai người cãi vã triền miên và thường trở mặt nhau.
“Tôi có thơ dại bất hạnh” , nữ văn sĩ luôn nói như vậy. “Cha tôi là một gã khốn đúng nghĩa , một gã đểu ưa bạo lực nhưng tán gái đại tài và luôn vắng nhà. Sau này ông mất , chúng tao phát hiện ông có ít ra hai vợ khác. Mẫu thân tôi là người phụ nữ luôn chửi tục , khô khan và rất khó gần. Mẫu thân không bao giờ ôm hôn tôi và em trai. Mẫu thân không bao giờ tỏ ra mến tôi cho tới lúc tôi kiếm ra thật nhiều tiền”.
Colleen McCullough khá bụ bẫm và thường bị làm gọi là mọt sách. Bà luôn bị cha mắng: “Ra ngoài và phụ việc thuộc cấp giặt gịa đi. Mày thì chỉ có xác xuất làm được thế thôi. Mày sẽ không bao giờ kiếm được chồng. Mày quá to , béo và xấu”. Trong khi đó , mẹ Colleen luôn bắt cô bé đến bác sĩ và thực hành ăn kiêng. “Mẹ cố biến tôi thành đứa trẻ xinh xẻo biết mặc váy”. Nhưng Colleen là một cô gái sáng ý và nhạy cảm. “Tôi đã trốn thoát những cơn dày vò của thơ dại trong gia đình bằng việc đọc. Tới bữa nay , đọc sách vẫn là một trong những lạc thú tuyệt nhất của tôi” , bà thuật chuyện khi đã 70 tuổi.
Chính thơ dại cay nghiệt đã khiến cô gái nhỏ mơ làm bác sĩ để "không bao giờ dựa dẫm vào đàn ông một đồng xu nào , không dựa dẫm hay đứng dưới ai , nhất mực trở nên bà chủ".
 |
| Colleen McCullough nức danh với những câu chuyện ái tình lấy bối cảnh Australia. |
Tình bạn với người em trai chết trẻ
Theo Colleen McCullough , người thân gần gụi độc nhất vô nhị với bà trong thơ dại là cậu em trai cũng nhạy cảm và mê sách - Carl. “Nó kém tôi 15 tháng tuổi nhưng chúng tao gắn bó với nhau như một cặp đẻ sinh đôi. Chúng tao đã cùng nhau chống lại sự hững hờ trong tổ ấm của bố mẹ mình”.
Năm 1965 , khi Collen đang là sinh viên ở Mỹ , em trai bà chết trôi trên biển , ngoài khơi Hy Lạp khi cứu hai người khác. Năm 2011 , trong tập văn xuôi - hồi ký Life Without the Boring Bits , bà tin rằng em mình đã tự vẫn thay vì bị tai nạn. Những bức thư của Carl cho bà thấy em trai mình bị trầm cảm kéo dài.
Mỗi lần nhắc đến Carl người phụ nữ to lớn vạm vỡ dùng giọng nhỏ nhẹ nhưng đau lòng: “Đó là nỗi đau lớn nhất đời tôi”. Sau cái chết của em trai , bố bà khước từ chi trả để mang xác con về Australia. Em trai bà được mai táng tại một tha ma vô danh ở đảo Crete. Tám năm sau thời gian ấy , bà tìm được tha ma nhưng cũng không dám tới thăm.
trong khi đó , nói về cái chết của mẹ hồi năm 2007 , nữ văn sĩ chia sẻ: “Bà ấy ra đi thảnh thơi. , 95 tuổi. Mấy năm cuối đời , bà điếc , mù và thù hận với cả thế giới. Sự tồn tại của bà thật kinh khủng và tôi mừng khi bà ấy mất”. Một phần vì không muốn sống gần gia đình , nữ nhà văn sau khi nên danh đã trở về Australia nhưng chọn ra đảo sống.
Em trai quá vãng ám ảnh bà và được chuyển thành nhân vật thập thò hiện ra trong nhiều tiểu thuyết. Ở tiếng chim hót trong bụi mận gai , nhân vật Dane cũng hiện ra rồi chết na ná như Carl.
Mối tình cấm đoán trong văn chương
Niềm say mê sách hồi nhỏ được dịp trở lại khi Colleen McCullough là nghiên cứu sinh y khoa ở Mỹ. Tiểu thuyết trước tiên của bà - Tim - kể về mối tình giữa một phụ nữ luống tuổi và một người đàn ông kém tuổi hiền hòa. Sách xuất bản năm 1974 không gây nhiều để ý. Cùng lúc đó , một đồng sự ở Đại học Yale của bà lại thành công với cuốn tiểu thuyết cổ điển Love Story.
Colleen McCullough quyết định phỏng vấn các sinh viên để tìm hiểu vì sao họ ưa Love Story . Câu đáp từ sinh viên - ái tình , các nhân vật , cốt truyện - sau thời gian ấy được bà kết hợp vào câu chuyện thứ hai , lấy bối cảnh một trang trại cừu Australia , xoay quanh mối tình bị nghiêm cấm giữa một cha xứ và một cô gái đồng quê. Tác phẩm mang tên The Thorn Birds ( tiếng chim hót trong bụi mận gai ).
tên tiếng chim hót trong bụi mận gai lấy cảm hứng từ truyền thuyết dân gian Celtic về một loài chim tự đâm mình vào cây gai “và trong khi lâm chung nó cất lên giọng ca đẹp nhất”. Cảm hứng đã giúp người phụ nữ hay ốm yếu vặt viết 692 trang sách trong ba tháng , vào mỗi đêm sau một ngày làm việc. Một trong những lý do khiến bà dành tâm huyết cho văn chương là bởi bà nhận ra mình sẽ không trở nên nhà khoa học. “Tôi nhìn trước thấy tuổi già nếu tôi trở nên nhà khoa học. Và tôi không chọn điều đó” , nữ văn sĩ kể.
trong khi đang viết dở truyện tiếng chim hót trong bụi mận gai , bà nhận ra bản chất câu chuyện tình của hai nhân vật. “Mối tình của cha xứ Ralph và cô gái Meggie kiên cố sẽ có tàn cục ngay từ trước khi khởi điểm , bởi chính bản chất của hai nhân vật này. Tôi biết có những người như thế. Họ thích tạo ra thảm kịch để rồi cảm thấy mình là người hùng trong chính thảm kịch của bản thân”.
Tuy mê hoặc mọi người , giống như phần nhiều tiểu thuyết ái tình và trinh thám của các nữ nhà văn khác , tiếng chim hót trong bụi mận gai bị giới hàn lâm ghẻ lạnh. “Không nên mong mỏi The Thorn Birds là tác phẩm vĩ đại. Trong truyện có nhiều chi tiết về kịch bản và nhân vật không hợp lý. Thế nhưng chối bỏ nó không có một sự hạn chế hay một trường hợp ngoại lệ nào cả cũng là sai. Tác phẩm này đưa ra một nhân vật nam chính tuyệt nhất từ thời Rhett Butler ngữ Gone with The Wind ” , Alice K. Turner viết trên New York Times . Trong khi đó , nhà phê bình Germaine Greer mô tả “ The Thorn Birds là cuốn sách cái gì đó hình thức rất xấu hoặc chất lượng rất kém tôi từng đọc”.
phản hồi những lời chê của giới phê bình , Colleen McCullough chia sẻ: “Tôi ý rằng , sâu thẳm trong tim , họ ( những người chê sách ) đều biết rằng tôi không có các mối nguy hiểm hoặc rủi ro hơn họ , tự tín hơn họ và sáng ý hơn họ”. Nữ văn sĩ hiểu cuốn sách của bà không đến với các ải thưởng hàn lâm nhưng bà cũng khước từ viết tập hai tập ba tặng The Thorn Birds , bất chấp nhiều lời yêu cầu từ các nhà xuất bản.
sung túc nhờ vả tiếng chim hót trong bụi mận gai , Colleen McCullough trở nên con người hy vọng tốt nhất , không phải lo lắng , luôn cười ranh ma , hút xì gà mỗi ngày và cần mẫn viết sách. Theo New York Times , một ngày McCullough sinh sản nhàng nhàng 15.000 chữ và có ngày tới 30.000 chữ. Bà giữ nếp không thay đổi từ thời máy đánh chữ sang vi tính.
Trong 25 tác phẩm của bà , có những loạt tác phẩm khổng lồ như Masters of Rome hoặc Carmine Delmonico . Giữa các đầu đề , ái tình vẫn là một trong những đầu đề hấp dẫn nhất của bà. Cuốn sách chung cuộc của bà ra mắt năm 2013 có thằng Bittersweet là một chuyện tình , kể về một cặp chị em đẻ sinh đôi. Bittersweet được bà viết để tiêu khiển cho bản thân sau khi nhãn lực đã sút giảm. Các tiểu thuyết của McCullough được đánh giá cao ở cốt truyện không đơn giản , các nhân vật gây đồng cảm và những số phận giàu sức sống.
Mối duyên với người chồng kém 13 tuổi
Nửa cuối thập kỷ 1970 , Colleen McCullough vừa nên danh với tiếng chim hót trong bụi mận gai . Bà thôi nghề y khoa và trở về Australia , chọn sống trên đảo Norfolk bởi ý rằng hòn đảo hẻo lánh sẽ giúp bà không có một sự hạn chế hay một trường hợp ngoại lệ nào cả chuyên chú vào việc viết. Chính trên hòn đảo này , bà gặp người đàn ông của đời mình.
“40 tuổi , tôi chưa bao giờ có bạn trai sống cùng nhà. Tôi thường tiễn mọi người yêu ra cửa lúc nửa đêm. Tôi vinh danh sự độc lập của mình như thế. Nhưng Ric là người đàn ông đàng hoàng nhất mà tôi từng gặp”. Năm 46 tuổi , bà thành thân với Ric Robinson kém mình 13 tuổi. Cuộc hôn nhân khiến chồng bà bị cho là “kẻ đào mỏ”. Thế nhưng , hai người hạnh phúc và luôn xót thương nhau cho tới khi bà mất. McCullough mô tả: “Ric là người độc nhất vô nhị tôi từng gặp có xác xuất kiểm soát tôi , và đó là lý do có nhẽ tôi cưới anh ấy. Anh ấy là một quý ông gần gụi tôi về mặt tinh thần”.
Ngày 29/1/2015 , nữ văn sĩ được coi là biểu tượng Australia tắt thở. Bà ra đi sau khi đã sống thế cuộc hạnh phúc với nghiệp văn , cạnh chồng và hai con riêng của ông trên một hòn đảo. Con chim đã chết nhưng tiếng hót về ái tình cuộc sống mãnh liệt vượt sóng đến với bạn đọc lục địa khắp thế giới. Colleen McCullough từng chia sẻ: “Như Caesar , tôi nghĩ chết là một giấc ngủ vĩnh hằng. Tôi không thấy có gì đáng sợ cả”.
Vũ Văn Việt
